Rodzaje przedsięwzięć
Nie ma narzuconej kolejności wykonywania prac w ramach jednego przedsięwzięcia. Jednak wymiana źródła ciepła musi nastąpić w ramach pierwszego wniosku o dofinansowanie, ponieważ wniosek dotyczy przedsięwzięcia, a zgodnie z zapisami programu (9.3.1 pkt 14): po zakończeniu przedsięwzięcia w budynku/lokalu mieszkalnym, objętym dofinansowaniem, nie może być zainstalowane i użytkowane źródło ciepła na paliwa stałe o klasie niższej niż 5 klasa według normy przenoszącej normę europejską EN 303–5.
Po zakończeniu jednego przedsięwzięcia można złożyć wniosek na kolejne. Należy jednak pamiętać, że w przypadku zrealizowania przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją w ramach danego wniosku o dofinansowanie, złożenie kolejnego wniosku o dofinansowanie nie jest możliwe.
Jeżeli dofinansowanie zostało wypłacone na zakres z poprzedniego wniosku, to można złożyć kolejny wniosek na inny zakres (inne koszty kwalifikowane), np. na docieplenie innej przegrody, wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła, wymianę okien, wymianę drzwi. Warunkiem złożenia kolejnego wniosku jest zakończenie realizacji poprzedniej umowy oraz wypłata całej należnej dotacji.
Powodem wprowadzenia tej zmiany w programie jest chęć dotowania nowych źródeł ciepła o jak najniższej emisji pyłów do powietrza. Obecnie bardzo wielu producentów (w tym polskich) oferuje już kotły na pellet drzewny czy zgazowujące drewno o obniżonej emisyjności cząstek stałych, co pokazuje liczba tego typu kotłów umieszczonych na liście zielonych urządzeń i materiałów. Ta zmiana w programie przyczyni się do poprawy jakości powietrza, ale będzie też motywowała producentów do produkcji kotłów o niższej emisyjności i wyższej sprawności.
Złożenie kolejnego wniosku o dofinansowanie jest możliwe po zakończeniu przedsięwzięcia objętego wcześniejszą umową, czyli po wypłaceniu dotacji na podstawie końcowego wniosku o płatność dla przedsięwzięcia objętego wcześniejszą umową. Jeżeli beneficjent podpisał umowę o dofinansowanie, ale nie poniósł jeszcze żadnych kosztów, lub poniósł koszty, ale dotacja nie została jeszcze wypłacona, to może wystąpić do wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej (wfośigw) z prośbą o rozwiązanie umowy o dofinansowanie. Po rozwiązaniu umowy, może złożyć kolejny wniosek o dofinansowanie. W przypadku już poniesionych kosztów, beneficjent przed podjęciem decyzji o rozwiązaniu umowy, powinien sprawdzić, czy po złożeniu nowego wniosku o dofinansowanie nadal będzie spełniał warunki programu oraz czy dowody zakupu, które posiada, mieszczą się w terminie kwalifikowalności, który będzie ustalany w odniesieniu do daty złożenia nowego wniosku o dofinansowanie. Należy także pamiętać, że w ramach dotacji z prefinansowaniem oraz dotacji na częściową spłatę kapitału kredytu nie ma możliwości kwalifikowania kosztów dla przedsięwzięć zakończonych przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie.
Jeżeli umowa o dofinansowanie została zawarta na podstawie wniosku o dofinansowanie złożonego po 3.01.2023 r., a beneficjent zamierza wnioskować o wypłatę dotacji w częściach, to nie ma obowiązku rozliczenia kosztów wymiany źródła ciepła w pierwszym wniosku o płatność. Należy jednak podkreślić, że wymiana źródła ciepła jest podstawą do kwalifikacji do dofinansowania innych kosztów w ramach przedsięwzięcia. Obowiązek potwierdzenia likwidacji starego źródła ciepła oraz zakupu i montaż źródła ciepła, spełniającego warunki programu, musi być spełniony najpóźniej w końcowym wniosku o płatność.
Siłami własnymi można wykonać prace w zakresie:
- instalacji centralnego ogrzewania oraz ciepłej wody użytkowej,
- wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
- ocieplenia przegród budowlanych,
- stolarki okiennej i drzwiowej.
Dla prac w tym zakresie nie dołącza się protokołu odbioru jeżeli były wykonywane siłami własnymi przez beneficjenta.
Dopuszcza się także wykonanie montażu źródła ciepła siłami własnymi i podpisanie ww. protokołu przez beneficjenta, który posiada odpowiednie uprawnienia wynikające z przepisów prawa lub uprawnienia udzielone przez producenta danego urządzenia. Pozostałe dokumenty, które są wymagane do załączenia do wniosku o płatność, są wymienione w instrukcji wypełniania wniosku o płatność – w zależności od zakresu przedsięwzięcia.
W przypadku realizacji części prac siłami własnymi wypłata dotacji (po złożeniu wniosku o płatność) będzie poprzedzona kontrolą przed wypłatą środków dotacji najpóźniej na etapie końcowego wniosku o płatność w celu potwierdzenia zgodności realizacji przedsięwzięcia z umową o dofinansowanie, a także prawdziwości informacji i oświadczeń zawartych przez beneficjenta we wniosku o dofinansowanie oraz wniosku/wnioskach o płatność.
Oświadczenie o dokonaniu zapłaty może być podpisane zarówno przez beneficjenta, jak i przez wykonawcę. Konieczne jest, aby na oświadczeniu znalazły się co najmniej informacje dotyczące:
- dokładnego wskazania faktury – jej numeru, tak, aby łatwo można było powiązać fakturę z potwierdzeniem jej opłacenia,
- terminu dokonania płatności na rzecz wykonawcy,
- kwoty, jaka została zapłacona na rzecz wykonawcy.
Zgodnie z zapisami programu „Czyste Powietrze”, kwalifikowane są wydatki poniesione w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych oddanych do użytkowania. Zatem dofinansowanie można uzyskać jedynie na prace termomodernizacyjne w części budynku już istniejącej. Program nie dofinansowuje prac związanych z rozbudowywaną/przebudowywaną częścią budynku, np. docieplania nowych przegród. Te części zgodnie z Prawem budowlanym muszą spełnić odpowiednie wymagania techniczne. Dofinansowanie może dotyczyć zakupu i montażu źródła ciepła przeznaczonego do ogrzewania budynku, spełniającego warunki programu, w przypadku likwidacji nieefektywnego źródła na paliwo stałe, które były wykorzystywane w budynku istniejącym mieszkalnym. Nowe źródło ciepła może być zainstalowane zarówno w nowej jak i starej części budynku i może służyć również do ogrzewania rozbudowanej części budynku (tzw. starej części budynku). Nie dotyczy kosztów instalacji c.o., c.w.u., które to muszą być podzielone na część starą i rozbudowaną. Do dofinansowania mogą być przedstawione koszty, które dotyczą istniejącej części budynku.